طراحی و سامان دهی بافت فرسوده و تاریخی محله شهید گاه بقعه شیخ صفی الدین شهر اردبیل با رویکرد پایداری فضای شهری با محوریت میدان

طراحی شهری فرآیندی است که به شکل دهی فیزیکی بافت های مختلف شهری منجر می شود. و با ساختارگرایی به ایجاد فضاهای شهری متعدد می پردازد.. فرآیند طراحی در محدوده تاریخی شهیدگاه اماکن تجاری، فضاها و چشم اندازها را در برمی گیرد و نهایتا جریانی را به راه می اندازد که به عمران و آبادی شهری کمک می کند.. اصولا در گذشته در انتخاب محل ساخت هر شهر به نکاتی توجه می کردند از جمله واقع بودن بین شاه راهها و مسیر ها،اعتبار بازرگانی داشتن، مرکزیت داشتن نسبت به کل منطقه،سیل گیر نبودن،سخت بودن زمین آن، ضد زلزله بودن و چندین عامل دیگر.شهر اردبیل به دلیل واقع شدن در منطقه ای کوهستانی با اقلیم سرد و نیز داشتن تاریخی پر فراز و نشیب همواره تحت تاثیر عوامل گوناگونی بوده است.عواملی که گاه ویرانگر(حمله مغول،زلزله و...)و گاه سازنده و پویا(دوره صفویه)بوده اند. شهر اردبیل در مسیر تاریخی خود رشد و توسعه متفاوتی داشته است.اما بطور کلی با توجه به نقشه توسعه شهر در دوران مختلف می توان به کلیتی درباره توسعه شهر دست یافت.شواهد و آثار موجود در بافت قدیم و نقشه های گذشته این بافت حکایت از ساختاری ارگانیک و در هم تنیده دارند.بافت قدیم موجود،در قلب شهر واقع شده است و شهر آن را در بر گرفته است.قرار گیری بازار در این بافت و نیز توسعه بقعه شیخ صفی در یک طرف چه از نظر اقتصادی و چه مذهبی،فرهنگی و تاریخی حائز اهمیت است.چرا که بقعه شیخ صفی بعنوان یک قطب نما نه تنها منطقه ای، بلکه ملی و یکی از جاذبه های قوی و مهم توریستی اردبیل است.. اردبیل با اینکه شهر بسیار سنتی است وقدمتی بیش از 1500 سال دارد اما از بافت طراحی شهری سنتی به دور مانده است محله شهید گاه در پشت بقعه شیخ صفی الدین واقع است ولی با این حال کوچه ها ی این مکان با کالبدی نا منظم دارد ودارای خانه های متروکه و فرسوده که حدودا 20 درصد ساختمانهای این مکان بازسازی شده است کیفیت ساختمانهای این کوچه ها نمای زشتی به این مکان داده است. هدف از مطرح نمودن این بحث،حساس شدن نسبت به محیط و یافتن نگاه معنی یاب به پدیده هاست..برای رسیدن به این هدف،ما باید با مبانی مکان مورد نظر آشنا شویم و سیر تاریخی ساخته دست انسان را بدانیم و در طول این دوران نظم موجود در هر مرتبه را بررسی کنیم تا بینش صحیحی برای پا گذاردن به این حوزه را پیدا کنیم،یعنی مقدمه ای برای ورود به این عرصه. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی است که با استفاده از روش پیمایشی و حضور در محل و اطلاعات میدانی بدست آمده و بکارگیری اطلاعات کتابخانه ای، سامان دهی بافت فرسوده محله شهیدگاه مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها حاکی از آن است که پژوهش حاضر باید در پی آن باشد تا با نگاه و الهام از گذشته ونه تکرار صرف الگوی کالبدی، فضایی کارا و پویا فراهم آورد و نیاز به رشد و توسعه اقتصادی را با استفاده از پتانسیل ها و امکانات تاریخی و فرهنگی و استفاده بهینه از آن ها بر آورده سازد و علاوه بر آن به کمبود فضاهای جمعی شهری برای تعاملات اجتماعی مردم پاسخ دهد.